Odsłonięcie pamiątkowej tablicy Marszałka Józefa Piłsudskiego

8 listopada 2018 r. w Zespole Szkół nr 2 odbyła się niecodzienna uroczystość. Nasza 100-letnia szkoła trwa dzięki tradycji i wartościom przekazywanym z pokolenia na pokolenie i właśnie to sprawia, że możemy z nadzieją przystępować do zapisywania kolejnych kart historii, która rozpoczęła się w 1918 roku.
W Roku Jubileuszu setnej rocznicy odzyskania przez Polskę niepodległości i setnej rocznicy powstania Gimnazjum i Liceum im. ks. Stanisława Staszica, przywołujemy nieznaną wielu mieszkańcom Hrubieszowa, historię tablicy poświęconej Marszałkowi Józefowi Piłsudskiemu.

Już 11 dni po śmierci Józefa Piłsudskiego (23 maja 1935 r.) w Hrubieszowie powstał Miejski Komitet Uczczenia Pamięci Józefa Piłsudskiego. W jego skład weszło pięćdziesiąt kilka organizacji społecznych reprezentujących różne warstwy społeczne, wyznania i narodowości. Tenże Komitet podjął uchwałę oddania czci Marszałkowi przez budowę żywych pomników. Pierwszym takim pomnikiem miało być dokończenie Szkoły Powszechnej im. Józefa Piłsudskiego.
W hołdzie Marszałkowi, pod koniec lipca 1935 r., delegacja Ziemi Hrubieszowskiej składająca się z 60 osób, zawiozła na Kopiec Marszałka do Krakowa, ziemię hrubieszowską zroszoną krwią naszych Rodaków walczących o wolność. Złożono 6 urn z ziemią z krwawych pobojowisk:

• z Dołhobyczowa – ziemia z mogił żołnierzy poległych w walkach z Ukraińcami w latach 1918 - 1919 i bolszewikami w 1920 r.
• z Oszczowa – ziemia z miejsca starć polsko – ukraińskich w maju 1919 r.
• z Uchań – z mogiły powstańców styczniowych z 1863 r.
• z Dubienki – z Kopca Kościuszki – po zwycięskiej bitwie stoczonej 18 lipca 1792 r.
• z Jarosławca – ziemia spod pomnika ks. Stanisława Staszica.
• z Hostynnego – z bitwy stoczonej 31 sierpnia 1920 r.  przez 30. Pułk Strzelców Kaniowskich z kawalerią Siemiona Budionnego.

Urny wykonał garncarz z Putnowic Górnych – Edward Farjon. Wtedy też, z inicjatywy ówczesnego burmistrza Hrubieszowa – legionisty, piłsudczyka, prezesa Okręgu Związku Strzeleckiego – Stanisława Lecewicza, wmurowana została pamiątkowa tablica poświęcona Marszałkowi Piłsudskiemu, na frontalnej ścianie budynku Gimnazjum im. ks. Stanisława Staszica. Niestety, nikt nie potrafi udzielić wiarygodnych informacji, co stało się z umieszczoną tu tablicą. Prawdopodobnie w czasach komunistycznych została zdjęta i zniszczona.
Dzięki zdjęciom i materiałom archiwalnym kolekcjonowanym i udostępnionym przez prezesa TRH, p. Jerzego Krzyżewskiego, odtworzono pamiątkową tablicę. Przedsięwzięcia podjął się artysta – rzeźbiarz, p. Janusz Szczekan.
Jej fundatorami są: p. Stanisław Mielniczuk, p. Jacek Łaciński, p. Bogdan Leszczuk i Szkoła.
Dzięki ofiarności fundatorów oraz pamięci o tym, co dla naszej Ojczyzny uczynił Józef Piłsudski odsłonięto tablicę z wizerunkiem Marszałka. W uroczystości uczestniczyli przedstawiciele władz oświatowych i administracyjnych, instytucji i stowarzyszeń Miasta i Powiatu, szkół hrubieszowskich oraz rodzice, uczniowie, obecni i emerytowani nauczyciele Gimnazjum i Liceum Ogólnokształcącego im. ks. Stanisława Staszica. Odsłonięcia dokonały panie Monika Żur, dyrektor Delegatury KO w Zamościu i Anna Frączek, wicestarosta Powiatu Hrubieszowskiego. Następnie tablica została poświęcona przez proboszcza Parafii Rzymskokatolickiej –ks. Wiesława Oleszka.
Podniosły moment naszej historii miał godną oprawę przygotowaną przez żołnierzy 2. Hrubieszowskiego Pułku Rozpoznawczego im. mjr Henryka Dobrzańskiego, poczty sztandarowe, przedstawicieli jednostki Strzelca 2020 oraz harcerzy ze Związku Harcerstwa Rzeczypospolitej – nasi uczniowie. Dalsza część uroczystości odbywała się w auli szkolnej, do której goście oraz gospodarze wchodzili dekorowani przygotowanymi specjalnie na tę okazję kotylionami w barwach narodowych. Wzruszeń dostarczyła część artystyczna w wykonaniu uzdolnionej młodzieży gimnazjalnej i licealnej przygotowanej pod kierunkiem pań Elżbiety Dąbrowskiej i Agnieszki Jamroż. W formie krótkich scenek okraszonych poezją i pieśnią przedstawione zostały dzieje naszego kraju oraz dążenia niepodległościowe Polaków. Szczegółowy rys historyczny przedstawił w swoim wykładzie emerytowany nauczyciel naszej szkoły, p. Bogdan Leszczuk.
Wszyscy uczestnicy dzisiejszego doniosłego wydarzenia byli jednocześnie świadkami i odbiorcami kolejnej lekcji historii. Serdecznie dziękujemy za to, że byliście Państwo z nami w tak ważnym dla nas dniu. Nie bez powodu nasi poprzednicy umieścili na dwóch skrzydłach frontalnej ściany szkoły dwóch wybitnych ludzi: ks. Stanisława Staszica – wielkiego patriotę, działacza i dobrodzieja naszego regionu i szkoły, dzięki staraniom którego szkoła podwydziałowa zmieniła swój status na wydziałową. Drugą postacią był przywołany dziś Marszałek Józef Piłsudski. Poczytujemy sobie za ogromny zaszczyt fakt, że właśnie nasza szkoła stanowi godne miejsce dla upamiętnienia postaci Wielkiego Polaka. Świadczy to o randze tej placówki, ale i o kierunku, jaki wyznaczono wychowawczej roli szkoły.
Tablica, którą dzisiaj odsłoniliśmy, będzie przypominać wszystkim wchodzącym o tym, jak cenną wartością jest wolność.

Galeria 1 - Wojciech Borkowski

Galeria 2 - Kacper Osiński